GOLDEN EARRING
De oudste popgroep van Nederland over: ouder worden, vriendschap en de motivatie om door te gaan • hypes in de popmuziek, Herman Brood en Marco Borsato en • veel sex, veel drugs en veel rock `n' roll.
Terwijl Engeland in de ban was van de popgroep Oasis hadden wij de afgelopen maanden onze eigen mania: Golden Earring-mania. Nog nooit in de geschiedenis van de oudste popgroep van Nederland werd een nummer zo vaak op de radio gedraaid als Burning Stuntman. Het nummer, hitgevoeliger kan een single nauwelijks zijn, deed je plotseling weer beseffen hoe groot, belangrijk en succesvol de Earring nu eigenlijk al ruim 32 jaar is. Een paar wapenfeiten: in 1965 scoorde de Haagse band zijn eerste hit (Please Go) om er uiteindelijk 49 te scoren, waaronder natuurlijk de wereldhit en popclassic Radar Love. Optredens, waar ook ter wereld, verkopen moeiteloos uit en zorgen nog steeds voor hysterische taferelen. Het tellen van het aantal gouden en platina-platen hebben Earring-leden George Kooymans (gitaar, 49), Barry Hay (zang, 49), Cesar Zuiderwijk (drums, 49) en Rinus Gerritsen (bas, 51) inmiddels opgegeven. Maar zeker is wel dat de onlangs verschenen CD Naked II in die imposante rij kan worden toegevoegd. Net als hun Britse equivalenten de Rolling Stones is Golden Earring still going strong, niet kapot te krijgen en lijkt de groep alleen maar beter te worden. PLAYBOY-redacteuren Willem Baars en Mick Boskamp spraken Hay, Gerritsen, Kooymans en Zuiderwijk tweemaal drie uur en braken daarmee het record van langste Earring-interview.
Playboy: Hebben jullie er een beetje zin in, jongens?
Gerritsen: Interviews horen er tegenwoordig bij als je een nieuwe CD hebt gemaakt. Dat weet je. Maar je hebt interviews en interviews. Minder leuk is het als er één of andere gek binnenkomt en die opent met de vraag: `Wat speelt u in de band?'.
Hay:
Of laatst zo'n Manuela Kemp, die vroeg hoe lang we al bezig waren. Nou, dat werd dus een heel stug interview.
Kooymans:
Wij zijn voornamelijk geinteresseerd in muziek maken. We hebben niet zoveel op met hype-achtige zaken, met publiciteit. Als je een goede plaat maakt, is het te gek. En als je een slechte plaat maakt, heb je pech. Dat is de bottomline. We hebben er gewoon niet zoveel zin in om de publiciteit op te zoeken. We hebben een hekel aan allerlei bullshit-artikelen.
Playboy:
Toch hoort het er allemaal een beetje bij.
Kooymans: Daarom zitten we hier toch ook?
Playboy:
Alleen daarom?
Kooymans: Wat dacht je dan? Omdat het zo gezellig is om met jullie te zitten lullen?
Hay:
Het idiote is dat we in die 30 jaar dat we bestaan inmiddels bijna twee generaties hebben overleefd en dus ook twee generaties journalisten. Daarom is het misschien wel begrijpelijk als er iemand tegenover je zit die niets van de voorgeschiedenis weet. Aan de andere kant zijn er natuurlijk journalisten die al net zo lang meegaan als wij.
Playboy:
Hebben jullie een 'blacklist' van journalisten?
Hay: Niet echt. Maar soms speel je ergens. De vonken vliegen er vanaf. Iedereen gaat uit zijn dak. Je zit nog na te dampen en na te genieten van het succes in de kleedkamer. En dan lees je de volgende dag in de krant dat het een matig concert was. Dat we op routine dreven. En dan denk je: "Waar woont die gozer ook alweer? Heb ik daar niet nog een paar bevriende Hell's Angels wonen?" Of neem iemand als Jip Golsteijn. Die vroeg een keer in Amerika aan me hoe het nou was om de minst getalenteerde Earring te zijn. Ik had net een snuif speed genomen en wilde hem bijna uit het raam lazeren.
Gerritsen: Aan de andere kant heeft Jip in al die jaren wel respect voor ons gekregen. Hoewel hij The Cats volgens mij toch nog altijd wat hoger inschat.
Playboy: Over respect gesproken: houden jullie nog een beetje van elkaar?
Gerritsen: Mwaa...
Playboy: Een serieus antwoord graag.
Hay: Natuurlijk zijn we vriendjes. Anders hou je het geen dertig jaar met elkaar vol.
Gerritsen:
We gaan niet samen op vakantie en we gaan ook niet bij elkaar op visite. En dat komt natuurlijk omdat we elkaar al genoeg zien.
Playboy: Wat is het cement dat jullie bij elkaar houdt?
Zuiderwijk: Misschien toeval, geluk.
Kooymans:
De grote t van toeval en de grote g van geluk. En we geven niet zo snel op. We gooien het bijltje er niet zo snel bij neer. En dat hebben we allevier. Als je een bandje zou hebben waarvan bij twee personen de wilskracht ontbreekt, dan is het snel afgelopen.
Zuiderwijk: We hebben de moeilijkste tijden ook gehad. Want als je jonger bent, ben je sneller geneigd om te zeggen: "Dag, fuck you, ik ben vertrokken..."
Hay: Ik denk dat het te maken heeft met een bepaald level van denken. We zijn vier verschillende individuen met verschillende smaken. Maar ons intelligentiepeil ligt ongeveer gelijk. Allevier zijn we even dom.
Gerritsen:
Met z'n vieren zijn we even slim als één slimme gozer. Even serieus: je zei het net. Respect. Daar gaat het om, dat is het allerbelangrijkste. De meeste bands liggen al na twee jaar uit elkaar omdat ze dat eerste stadium, waarin je dat respect voor elkaar opbouwt, niet overleven.
Zuiderwijk:
En als je respect hebt voor elkaar, dan is er op een bepaald moment ook ruimte voor knallende ruzies. Zonder dat het schade aanricht.
Gerritsen: Dat we slaande ruzie hadden, dat we elkaar op de bek hebben geslagen is misschien in al die tijd dat we samen zijn hooguit vijf keer gebeurd. We hebben in die dertig jaar allemaal wel één stomp voor de kop gehad en verkocht. Broederlijk verdeeld dus. Meestal als gevolg van gigantische stress, oververmoeidheid. Kay: En dronkenschap...
Playboy:
De smerige details graag.
Gerritsen:
Wat wil je horen? Je staat met z'n allen op een podium. Een waanzinnig belangrijk optreden. De spanningen zijn al enorm en iedereen wil honderd procent geven. Vervolgens explodeert er een versterker, terwijl we honderd keer hadden gezegd dat dat ding gódverdomme gerepareerd had moeten worden. Op dat moment breekt er iets. En dan reageer je het op elkaar af.
Hay:
Ander voorbeeld: ik heb weleens met Cesar al vechtende een half uur over de stoep liggen rollen. Zo van: "Klootzak, ik wil je nooit meer zien!" Om niks. (lacht) Omdat we hartstikke lam waren.
Zuiderwijk:
En de lont was opgebrand.
Hay:
Dat was haast slapstick. En dan bellen we elkaar een uur later op en leggen we het bij: "Sorry hoor, kut, ik verloor tijdelijk mijn verstand."
Zuiderwijk: En ik hou nog steeds van je.
Playboy:
Is de Earring een democratische groep?
Zuiderwijk: Eigenlijk zijn we een soort van omgekeerde democratie. Als één iemand tegen is, dan wordt het moeilijk.
Gerritsen:
We moeten er allevier voor willen gaan. We willen elkaar gewoon happy houden. Bovendien zal er wel een gegronde reden voor zijn dat iemand iets niet wil.
Kooymans:
Stel: Barry wil voor de nieuwe single een Braziliaanse percussionist gebruiken. En één van ons vieren ziet het niet zitten. Dan zal er wel over gediscussieerd worden, maar over het algemeen zal het zo gaan dat er dan naar een alternatief wordt gezocht. In dit geval was dat achteraf niet nodig, want uiteindelijk gingen we er alle vier voor. Op Burning Stuntman roffelt onze Braziliaanse vriend er dus lustig op los.
Hay:
Maar eigenlijk zouden we een afvallige gewoon z'n arm even achter z'n rug moeten houden.
Gerritsen: En er een beetje druk op zetten.
Playboy:
Gek. We hebben toch altijd gedacht dat er een echte leider was in de groep.
Kooymans:
Wie dan?
Playboy: Jij.
Kooymans: Pardon?
Playboy: Je bent de oprichter van de groep, je zit er het langst bij. Je bent toch een beetje 'the Godfather'.
Kooymans: Zo zie ik het niet. Ik heb natuurlijk heel veel nummers geschreven, dat wel. Maar een echte leider hebben we niet.
Zuiderwijk:
We hebben allemaal onze eigen, belangrijke rol in de groep. Barry is bijvoorbeeld de frontman, die daarnaast heel visueel is ingesteld. Altijd bezig met de ideeën en met de vormgeving van platenhoezen en video's.
Kooymans: En Rinus is de archivaris. Die heeft de hele geschiedenis in zijn hoofd. Die weet nog precies wat we op 3 november 1974 om half twee 's middags tijdens een lunch in Seattle hebben gegeten. Ook al betwijfel ik soms of dat helemaal correct is.
Hay:
Rinus' voordeel is dat je het niet meer kunt nachecken.
Playboy: En wat is jouw rol, Cesar?
Zuiderwijk:
Ik ben de drummer van de groep.
Playboy: Hebben jullie ook werkoverleg?
Hay:
Ja, dat moet zelfs. We vergaderen maandelijks. Daar zijn we in de loop der tijd heel strak in geworden. We hebben nu allemaal onze eigen BV en we werken voor de BV Earring.
Gerritsen: Dat is heel verhelderend en ook heel gezond. We hebben dit bedrijf veel te lang gerund als een rebellenclub. Te amateuristisch en te vriendschappelijk. Te lang hebben we het allemaal maar gewoon op z'n beloop gelaten en gedacht dat het wel vanzelf zou lopen.
Hay: Vroeger hielden we nog weleens achter in de auto spoedoverleg, altijd met z'n tweeën want we rijden per tweetal in een auto. En dan krijg je scheve verhoudingen. Nu doen we het echt met z'n vieren, op neutraal terrein. We huren in een hotel dan ook een echte vergaderruimte af. We hebben ons eindelijk ontworsteld aan de entrepreneurs die altijd van ons hebben geprofiteerd. Ze hebben ons altijd behandeld alsof we kleine jongetjes waren, pubers. Nu hebben we niemand meer boven ons staan en hoeven we ook geen `dankjewel' meer te zeggen.
Zuiderwijk: Er werden vroeger te vaak beslissingen genomen zonder dat we daar in gekend werden. We vonden alles te gek, ook al bleek achteraf dat wij eenderde deel van het geheel overhielden en de persoon die goede sier maakte met onze naam tweederde.
Playboy: Hebben jullie eigenlijk een beetje geld verdiend in die dertig jaar?
Gerritsen: Ik zal je een voorbeeld geven. Radar Love. Een wereldhit. Het geld dat we daarmee verdienden werd direct in een enorme Earring promotie-campagne en in een mooiere en duurdere live-show gepompt. Want als groep wil je verder, wil je gróeien. En toen we daarna ook nog een paar platen maakten die veel te duur waren, was het einde van het liedje dat we gewoon weer op nul uitkwamen. Alle poen hadden we weer in de Earring geïnvesteerd. De laatste trip naar Amerika heb ik constant met een accountantsboek onder mijn arm gelopen. Kwamen we weer berooid terug.
IK STA LIEVER
VOOR 100
LEKKERE WIJVEN
TE SPELEN DAN
VOOR EVENVEEL
LELIJKE KERELS
Kooymans: Maar van een single word je sowieso niet rijk. Toch baalden we er wel van. Want we hebben nooit op grote voet geleefd. We werkten ons rot en het enige dat we overhielden, waren schulden.
Gerritsen:
Dan werd er altijd gezegd: "Ja, maar dit is het begin. De volgende stap is dat jullie in Amerika gaan wonen. Dan ga je zo doen en zo doen. En dan pas ga je goud geld verdienen."
Playboy: Jullie waren dus nogal naïef...
Gerritsen:
Ach, terugkijkend is het misschien goed dat we die raad niet hebben opgevolgd. Misschien waren we wel rijker geweest, maar wat dan? Neem een groep als Guns 'n Roses. Typisch zo'n groep die snel werd gebracht. Drie elpees, hup, hup, hup, snel achter elkaar, grote sales, heel big, drie jaar lang elke dag touren over de hele wereld. Gasten die door de grote druk elkaar het licht in de ogen niet gunnen, slaande ruzies, de halve band ontslagen.
Zuiderwijk:
Maar genoeg poen om voor de rest van hun leven lekker op hun reet aan het zwembad te zitten.
Hay:
En dan denk je als groep: "Laat iedereen het lazarus maar krijgen." Je haat elkaar, de motivatie is helemaal weg. Het enige dat overblijft is een riant banksaldo.
Playboy:
Hebben jullie er geen spijt van dat jullie de definitieve oversteek nooit hebben gemaakt?
Gerritsen: We hadden helemaal geen zin om die hele kinderboerderij naar Amerika te verhuizen. Als we terugkwamen van een Amerikaanse toernee, reed ik altijd weer als een blij kind door Den Haag.
Hay: Helemaal waar. Dan maakte ik een rondje door de stad en dan dacht ik: "Wat is het hier poeperig gezellig." Dan had ik zoiets van: "Steek dat Amerika maar lekker in de fik." Het was voor ons gewoon too much om dat hele zooitje te verhuizen. De Amerikaanse methode om elk gehucht aan te doen en dat 365 dagen per jaar, keihard werken dus, dat is niet de onze. Wij zijn toch een beetje verwend en tamelijk relaxed in dat soort dingen. Na twee maanden hadden wij het altijd wel weer gezien daar. Dan wilden we eigenlijk gewoon weer naar huis, op het strand gaan liggen.
Gerritsen: En naar Van Kooten en De Bie kijken en een kroketje trekken.
Playboy: Was het dan écht niet leuk in de States?
Hay: Het was fantastisch. Maar niet als land waar we ons definitief wilden vestigen. Eigenlijk hebben we drie Amerikaanse periodes gekend: in 1969 zijn we op de bonnefooi gegaan. En hebben we daar een paar maanden rondgecrossed. In '78 zijn we er geweest. En de laatste periode was in '83 met The Twilight Zone.
Playboy:
En daar hebben jullie je keurig gedragen. Laten we beginnen met het eerste woordje van de heilige drie-éénheid. Sex.
Kooymans:
Ik zeg niks.
Zuiderwijk:
Dat is waar jullie naartoe willen, hè?
Playboy: Sex moet voor jullie gemakkelijk te krijgen zijn.
Kooymans: Luister, ik sta liever voor honderd lekkere wijven te spelen dan voor evenveel lelijke kerels. We zijn altijd wel een band geweest die goed in de markt lag bij de vrouwen. Maar sex? Waarom zou rock 'n' roll altijd gepaard moeten gaan met sex?
Playboy:
Omdat rock 'n' roll met sterrendom te maken heeft. En sterrendom à priori meiden aantrekt.
Kooymans: Luister, als er leuke dames voor het podium staan, moet ik daar dan mee gaan neuken?
Playboy: Laten we elkaar geen mietje noemen, jongens. Jullie maken ons niet wijs dat jullie in bijvoorbeeld Amerika niet de beest hebben uitgehangen.
Kooymans: Ik vind alles best, maar ik wil er wel de nadruk op leggen dat we in de verleden tijd praten. Inmiddels zijn we gewoon keurig getrouwde huisvaders.
Hay:
Bovendien hebben we het over de periode '72, '73 waarin op sexgebied van alles mogelijk was. In die tijd hoefde je ook geen helm op als je op een motorfiets reed. Toen neukte je er gewoon duchtig op los. En natuurlijk liep je weleens tegen een druiper op en flipte je daarvan, maar dat was dan dat.
Gerritsen: Het was allemaal heel vrij in die tijd. En als je er nu op terugkijkt, was het echt niet allemaal rozengeur en maneschijn. Het ging er tamelijk grof en smerig aan toe, onappetijtelijk ook. Zo was er een groupie in Amerika die alle rocksterren afwerkte, inclusief de roadies. Die werkte op handen en voeten iedereen af. En als je je niet wilde laten pijpen, had ze de smoor in. Dan was ze beledigd. Ze is inmiddels gestorven.
Hay: Aan een proteïne-overdosis...
Gerritsen:
Niemand werd overgeslagen. De een d'r in, de ander d'r uit. Dat ging continu door, 20 op een rij. Toen dacht ik: "Die blijft mooi van me af."
Hay: Maar je maakte toch ook wel mooie en spannende dingen mee op sexueel gebied. Zo werd ik een keer geïnterviewd door een journaliste van Circus Magazine, Donna Parker heette ze. Een ongelofelijke stoot, echt een spetter. En die vroeg dan: "Kan ik na de show nog even met je doorpraten?". Ik vond het natuurlijk allang best en dan zei ik: "Ja hoor, kom maar mee naar mijn hotelkamer, dan kunnen we het interview even afhaken." En twee uur later lag je dan met haar in bed. Maar dat wist je al van tevoren. Geweldig. Oké, ze bleek dan achteraf ook een beetje een groupieachtige chick te zijn, maar ze was wel een topper in het genre. Absoluut geen viespeuk of zo. Via haar heb ik daar ook heel veel meegemaakt en gezien. En muzikanten ontmoet, zoals mijn grote held Steve Mariott. En heel veel meiden niet te vergeten met wie je dan, om niemand voor te trekken, ook weer allemaal tussen de lakens belandde. Ja, ik heb me wel uitgeleefd toen. Veel drugs gebruikt ook.
Playboy: Je haalt ons de woorden uit de mond. Nummertje twee. Drugs.
Kooymans: Er zijn momenten geweest in de jaren '70 dat we aan het experimenteren waren met drugs. Als ik voor mezelf praat, ben ik aan de dope begonnen op het moment dat ik geen druppel alcohol dronk. Maar je werd er ook continu mee geconfronteerd. Veel momenten meegemaakt ook dat ik dacht: "Dit doe ik nooit meer." Momenten die op het randje waren. En gelukkig dat we die beslissing namen om ermee te nokken, want anders hadden we nu als zombies ergens in een hoekje gezeten.
Playboy: Hebben jullie daarin geluk gehad?
Hay:
We zijn de heroïne-dans ontsprongen. Het schijnt heel normaal te zijn dat je over je nek gaat en je je absoluut niet lekker voelt de eerste paar keer dat je het gebruikt. Daarna wordt het lekker tussen aanhalingstekens. Maar zover is het bij ons nooit gekomen.
Playboy: Met muzikanten die aan de heroïne zijn, loopt het ook meestal niet zo geweldig af.
Hay: Daar zijn inderdaad heel veel voorbeelden van. Met speed kun je nog wel goed functioneren. Met coke ook. Maar horse is slecht spul. Als je daaraan begint, kun je alleen nog maar functioneren als je blijft gebruiken. We hebben een keer een heel hotel ondergekotst. Dat was het dus gewoon niet voor ons.
HET ADVOCATENGILDE
IN NEDERLAND IS
MEER ROCK 'N' ROLL
DAN WIJ OOIT
GEWEEST ZIJN
Kooymans: Toen was het gewoon te gek, was het tof om spullen te proberen die je niet kende. Bovendien gebruikte bijna iedereen in die tijd. En als iemand tegen je zei: "Je moet dit eens in je colaatje doen," dan deed je dat gewoon. Ik kan me nog herinneren dat we een keer in Duitsland in een club speelden, waar alleen maar junks waren. Na afloop zaten we knetterstoned in de auto op weg naar het hotel, toen opeens de hele wagen begon te schudden.
Zuiderwijk:
Dat was ik dus.
Kooymans:
Het optreden was afgelopen, maar hij zat gewoon achter in de auto als een gek geworden Muppet door te drummen. We hebben 'm er toen met ons drieën uitgesleept. Vervolgens hebben we nog een uur naar het hotel lopen zoeken waar we nota bene voor stonden. En daarna hebben we `Cees' in een kamer op bed neergezet, waar hij de halve nacht nog heeft liggen doordrummen.
Zuiderwijk: En dat soort dingen gebeurde regelmatig.
Playboy: Knap dat jullie toch nog konden spelen in die tijd.
Zuiderwijk: Maar dat kwam natuurlijk ook
dat niemand merkte dat we stoned waren en niet zo zuiver speelden. Want ze waren zelf nog stoneder dan wij.
Kooymans:
In die tijd kon ik ook ellenlange solo's spelen zonder kop en staart. Iedereen vond het prachtig. Als ik nu een solo speel die wat langer duurt, kijken ze me aan met een gezicht alsof het niet wat korter kan.
Hay: Het waren gewoon gekke tijden.
Gerritsen:
Weet je nog dat jij een trip had genomen en dat we je moesten komen halen op het politie-bureau? Er waren zes agenten voor nodig geweest om je op te sluiten. Toen we vroegen wat je gedaan had, werd ons verteld dat je ergens in een tuin was gereden met je auto. Steeds weer was je op een boom aan het inrijden. En toen de politie kwam, riep je: "Daar komen de Apachen. Ik zal me verdedigen tot de laatste man." En toen heb je de politie-auto geramd.
Playboy: Je kijkt erbij alsof je het niet zo leuk vindt allemaal.
Gerritsen: Ik heb nog nooit drugs gebruikt. Ik ben een sportman.
Hay: Hij gebruikt geen drugs, hij neukt niet. En beffen vindt hij vies.
Playboy:
Dan moet je toch wel vaak hoofdschuddend door het leven zijn gegaan.
Gerritsen:
Nu doen jullie net of ik wereldvreemd ben.
Hay: Een soort monnik.
Kooymans: Rinus is nooit anders geweest als wij. Als hij een bassolo speelde ging hij compleet uit zijn dak. Dan leek het wel of hij XTC, op acid, op coke, op alles tegelijk aan het spelen was. Hij gaf eigenlijk het goede voorbeeld. Want je hebt die troep ook niet nodig.
Zuiderwijk: Kun je voorstellen wat er gebeurt als wij een bühne opstappen, de gitaren pakken en de drumstokken, we beginnen te beuken en de mensen voor je gaan compleet los? Heb je enig idee wat er dan door ons heen gaat?
Playboy: Dat moet een natuurlijke drug zijn.
Kooymans: Mensen die afhankelijk zijn van drugs zijn gewoon intens zielig. Neem Herman Brood. Dat is gewoon een zielige junk die een spuit in zijn arm douwt, maar die godverdomme in Nederland wordt beschouwd als een held. Een beroemde man, maar heeft hij ooit een behoorlijk liedje geschreven? Nou, ik vind van niet.
Hay:
Mij noemen ze altijd Herman Brood. Ik vind het best. 's Nachts bijt ik een paar keer in mijn kussen en dan is het over. Maar ik ben het niet helemaal met George eens. Ik vind Herman een absolute integere lovable guy. Een innemend mens. In meerdere opzichten. Eén ding kon ik alleen nooit uitstaan en dat was als Bart Chabot tegen me zei: "Jij bent de popster, maar Herman, dát is een echte rocker." Dan kon ik die Chabot wel naar zijn strot vliegen. Dan wilde ik eigenlijk tegen hem zeggen: "Bart, jij bent een beetje een zondagsdichter, maar Hugo Claus, dát is een echte schrijver."
Playboy:
Komen we thans op het laatste woordje van de drie. Sex, drugs en.... Gen~ ...rock & roll. Ik denk dat we er al jaren niet meer inzitten, in dat rock & roll-circuit. Het circuit dat zich afspeelt tussen elf uur 's avonds en vijf uur 's ochtends, daar hebben we geen ene moer meer mee te maken. Wij doen theatertournees, wat betekent dat om hooguit elf, twaalf uur het licht aangaat.
Playboy: Dus het hele on the road-gebeuren is voor jullie veranderd?
Hay: Het clubcircuit hebben we alleen maar aangedaan toen we jong waren.
Playboy:
Maar zijn jullie nog wel rock & roll?
Kooymans:
Ik irriteer me daar dus mateloos aan. Wat bedoelen jullie nou, Godverdomme? Wat is nou rock & roll? Het wordt zo allejezus verheerlijkt. In Vietman zeiden ze `rock & roll' en vervolgens schoten ze hun mitrailleurs leeg op Vietnamese kindertjes. Wat moet je ermee? Het hele advocatengilde in Nederland is meer rock & roll dan wij ooit geweest zijn.
Zuiderwijk:
Wat is rock & roll in jullie optiek? Spuiten, snuiven, zuipen, neuken, pijpen? Het is zo'n vaag begrip. In het begin van de jaren zeventig zat iedereen stoned voor het podium. Dan speelde je solo's van dertig minuten. Dat was dan zogenaamd rock & roll. In die tussenliggende tijd is alles gewoon veranderd. De nieuwe generatie zit niet stoned op de grond. Die zijn clean en zeggen: "Let's go for it." En dat is dus ook rock & roll. Het is zo relatief allemaal. Iedereen heeft zijn eigen beeld van wat rock & roll is.
Kooymans: Als je het relateert aan drugsgebruik en hoeren en snoeren, nou sorry hoor, dan ken ik nog wel wat andere disciplines die meer rock & roll zijn: het hele bedrijfsleven bijvoorbeeld, politiek Den Haag, advocaten, juristen, noem maar op.
Playboy:
Horen we daar gesettelde huisvaders praten?
Hay: Ja, en daar zijn we trots op. De excessen zijn voorbij. Dat is maar goed ook, want ik zou slaande ruzie met mijn wijf krijgen.
Gerritsen: We prijzen ons dan ook gelukkig dat we er een paar keer per week op uit mogen trekken. Toch een vorm van avontuur.
Playboy:
Een uitje met z'n vieren...
Gerritsen:
Niet alleen met z'n vieren. We hebben natuurlijk ook nog een stuk of vijftien van die idioten die meegaan. Jongens van de crew. Kijk, wij staan het te doen op het podium, maar die gasten staan er naar te kijken. Elke dag weer, jaar na jaar. Topgasten zijn het. Zo trouw als Duitse herders.
Playboy:
Jullie zijn allevier al jaren getrouwd. Nooit Yoko Ono-achtige toestanden meegemaakt? Vrouwen die een wig tussen jullie probeerden te drijven?
Kooymans:
Waar heb je het in hemelsnaam over? Dat klinkt wel heel erg pathetisch. Volgens mij zijn we gewoon gelukkig getrouwd. En die relaties kunnen we heel goed afschermen van de buitenwereld. We werken bijvoorbeeld nooit mee aan stukjes in de Privé. We hebben voor die lui ook niks interessants te vertellen.
Gerritsen:
Onze vrouwen hebben onderling ook helemaal geen contact met elkaar. Niet omdat ze elkaar niet mogen, maar omdat ons privé-leven heilig is. Stabiliteit staat voorop in onze relaties. We hebben tot ons 35ste rond lopen springen en pas toen zijn we aan kinderen gaan denken. Ik denk dat dat een hele goede gezinsplanning is geweest.
Playboy: Het lijkt alsof jullie dat met elkaar onderling hebben afgesproken.
Hay:
Nee, het is niet afgesproken, maar het is wel per toeval parallel gelopen. Onze kinderen zijn allemaal van ongeveer dezelfde leeftijd.
Playboy: Wat vinden ze van de Golden Earring?
Gerritsen: Mijn dochter van 5 heeft daar nog geen afgewogen mening over. Maar die van 15 vindt het niks. Of ze moet opeens vriendinnetjes krijgen die onze laatste hit, Burning Stuntman, te gek vinden.
Kooymans:
Mijn dochter zei laatst dat we `ouwe pikes-muziek' maken. Mijn vrouw en ik wonen in België en dat is Vlaams voor ouwelullen-muziek.
Gerritsen: Hoewel wij een heel divers publiek hebben, waarbij je ook 15 en 16-jarigen voor het podium ziet staan, is de wereld van onze kinderen een hele andere. Om maar iets te noemen: de zoon van George zit helemaal in de gore en deathmetal en mijn dochter ligt de hele dag naar TMF te kijken. Ze zit nu in de leeftijd dat ze naar gabberfeesten gaat. Moet ik haar wegbrengen en ophalen. En dan wacht je na afloop buiten en komt ze in zo'n kort topje naar je toerennen: "Papa!". Maar je mag niet binnenkomen en je gezicht laten zien. Oh, nee. Dat vindt ze gênant.
Playboy:
Grappig. De dochter van de beroemdste pop-bassist van Nederland schaamt zich voor haar vader.
Gerritsen:
Ik kan er ook niks aan doen.
Hay:
Ik moest gisteren voor mijn dochter de nieuwe single van The Spice Girls kopen. Onbewust ben ik door haar een soort fan aan het worden. Ik wil alle handtekeningen vanThe Spice Girls!
Playboy: Volgen jullie nog wat er tegenwoordig speelt in de moderne muziek?
Hay: Ik ben overal voor in als het maar geen Dixieland is. Nee, dat is gelul. Ik ben iemand die van pure muziek houdt. Die hele R & B van nu kan me gestolen worden. Die is mij veel te glad. Als ik aan R & B denk, denk ik aan Otis die dood is.
Zuiderwijk:
Natuurlijk volgen we alles. Maar er komt zoveel uit, er zijn zoveel stromingen dat de helft je ontgaat. Het is ook niet meer te volgen, tenzij je midden in zo'n stroming zit. En natuurlijk heb je veel gebakken lucht, veel eendagsvliegen die al ten dode zijn opgeschreven voordat ze hun eerste plaatje hebben uitgebracht.
Playboy:
Noem eens een hype in jullie ogen.
Kooymans:
De grootste hype is natuurlijk Oasis. Ze weten heel goed hoe ze de media moeten bespelen, daar zijn ze sterker in dan in muziek maken. Hoewel die muziek eigenlijk zo slecht nog niet is.
Playboy:
En dichter bij huis? Borsato?
Gerritsen:
We kunnen wel alles blijven afkatten, maar Borsato is natuurlijk een heel slim product. Slim qua repertoire-keuze omdat 80 procent van zijn materiaal bestaat uit toprepertoire uit Italië, dat handig wordt vertaald voor de Nederlandse markt. Daarbij heeft die jongen een sympathieke uitstraling en zingt hij natuurlijk aardig. Ik vind hem alleen kwa motoriek niet goed, maar ja, Joe Cocker maakt ook spastische bewegingen.
Gerritsen: Het goeie van Borsato is ook dat-ie niet in het snelle schnabbelcircuit is blijven steken, zoals de meeste Nederlandse live-entertainers van nu. Die staan op een biljart te zingen met een geluidsband en niet met een gewone band, een gewone groep muzikanten. Dat is echt typisch Nederlands. Schandalig eigenlijk. Ze zouden dat in Engeland of Amerika nooit pikken. Het zou niet mogen! Zodra je met een soundmix-tape gaat staan zingen, word je de vakbond voor artiesten uitgelazerd. En hier wordt het tot kunst verheven. Het heeft de hele Nederlandse rockbizniz naar de klote geholpen. Alleen maar omdat het zo lekker goedkoop is. Vroeger had je allemaal echte bandjes. Rob Hoeke, Cuby & The Blizzards, Q 65, Bintangs, Shocking Blue. Soms stonden we met z'n allen in één straat in verschillende cafés op sinaasappelkissies te spelen. Maar toen kwamen de zaaleigenaren er achter dat je een vent op een biljart kon laten zingen. Was goedkoper en je had minder ruimte nodig. En toen was het afgelopen.
Hay: Je kunt lullen wat je wilt over Amerika, maar daar is er tenminste nog een echte muziekcultuur, waar in elk gehucht wel een keur aan live-groepen staat op te treden.
Playboy:
Wat inspireert jullie dan nog om door te gaan?
Hay: Het rockvirus zit in ons bloed, vrees is.
Zuiderwijk:
En het fantastische gevoel dat je krijgt als je weer iets nieuws hebt gecreëerd. Die bevrediging.
Kooymans:
Normaal gesproken kijken we ook niet achterom. We willen steeds blijven vernieuwen. Steeds met nieuwe dingen bezig zijn. We bruisen nog van de energie. We willen ook laten zien wat we allemaal nog in ons mars hebben. We hebben echt het idee dat het beste er nog aan komt. Misschien is het ook wel hetzelfde lekkere gevoel dat de Stones hebben, die net weer een uitputtende wereldtournee zijn begonnen. En die hoeven het echt niet meer voor geld te doen. We werken op dit moment aan een nieuw project. Naked 2 is eigenlijk een tussendoortje waar maar twee nieuwe tracks op staan, wel een belangrijke plaat en een hele toffe ook, maar in ons hoofd zijn we al een CD verder. Het wordt misschien wel iets gospel-achtigs, iets heel anders dan je van ons gewend bent. Zoiets zijn we eigenlijk al heel lang van plan. Een stuk of vijf liedjes zijn al min of meer klaar. Ik kan je de titels van die tracks zo geven. Het kost je wel wat geld.
Hay:
Het is ook een instelling. De instelling om jezelf telkens weer te willen overtreffen. Wij zijn er de personen niet naar om op onze lauweren te rusten. Je blijft streven naar iets groots. En het blijft spannend. Zoals een paar maanden geleden toen we Burning Stuntman opnamen. We kregen weer het gevoel met iets heel bijzonders bezig te zijn.
Gerritsen: En het wordt natuurlijk ook steeds beter. De techniek wordt beter, zodat iets ook steeds beter gaat klinken.
Hay: En dan komt zo'n plaat uit en dan ben je toch nerveus. Gaat het wat worden? Je kent het wel: de hele dag met je oor aan de radio om te horen of het nummer wordt gedraaid. Met Burning Stuntmen hebben we daar uiteindelijk niet over te klagen gehad natuurlijk: tot vervelens aan toe. En dan start dat hele media-circus dat wij teweeg hebben gebracht. Die stortvloed van aandacht, dat creatieve proces, dat geeft een enorme kick.
Kooymans: Ik denk dat dat komt omdat je elkaar jong van geest houdt en dat je met elkaar heel intensief bezig bent op een creatieve manier. Je stimuleert elkaar en daardoor voorkom je een gevoel van berusting, zo van `we hebben ons punt gedrukt en fuck it, laat het nu maar gaan'.
Zuiderwijk:
Bovendien worden muzikanten vaak beter en creatiever naarmate ze ouder worden. En ook dat houdt je natuurlijk op de been. In de laatste troonrede werd het zelfs nog gezegd: we moeten meer ouderen in het werkproces opnemen.
Playboy:
Is het niet een hard gelag om fysiek ouder te worden, terwijl jullie je geestelijk blijkbaar nog jong voelen?
Kooymans: Ik ga even pissen. Ik heb last van mijn prostaat.
Zuiderwijk: Nee, het is geen hard gelag. Juist niet. Ik zal je vertellen waarom. Kijk, als je jong bent, dan denk je vaak: `Ik ga later dit doen en dat doen' en `Ik trouw met een lekker wijf en dan maak ik mooie kindjes'. Dat schuif je dan allemaal voor je uit, maar op een gegeven moment overkomt je dat op middelbare leeftijd. En NU zit ik hier met jullie en ik heb thuis een prachtig wijf en twee mooie, lieve kinderen. Dan denk ik: "Nou, dat heb ik toevallig maar." Ik heb die stress en onzekerheden achter me. Ik heb die onzekerheid niet meer van die puber die z'n weg nog moet zoeken in het leven, die zich afvraagt of-ie bi of homo is, rechts of links.
Hay: Wat in ons voordeel werkt, is dat in de popmuziek momenteel andere normen gelden. Mede door ons en de Stones en de Eric Claptons worden de grenzen verlegd. Dertig jaar geleden was het ondenkbaar geweest om je als 50-plusser nog met popmuziek bezig te houden. Nu maakt dat niets meer uit. Leeftijd is wat dat betreft veel minder belangrijk geworden. Zeker in de popmuziek.
VLAK NA RADAR LOVE
HEBBEN WE ER
STERK AAN GEDACHT
ER MEE TE NOKKEN
Kooymans (terug van het toilet): Ik heb net nog even nagedacht over die opmerking van jullie over het ouder worden. En ik kwam tot de conclusie dat het een ongelofelijk lulverhaal is. Toen ik hier kwam voor het interview had ik het idee dat ik een jonge God was. Ik was heel goed gemutst ook. Ik voelde me een vriendelijk jong Godje. En nu zitten jullie ons af te schilderen als een stelletje ouwe zakken. Ik bel mijn advocaat!
Playboy:
Ander onderwerp dan. Doodgaan.
Kooymans:
Godverdegodver...
Hay: Doodgaan is een interessant onderwerp. Weet je wat ik heb? Je moet er niet te lang over gaan nadenken. Dan word je een beetje claustrofobisch. Soms heb je weleens een documentaire waarin ze iemand in z'n lijf lopen te snijden. Dan zie je zijn hart en dan denk je van: "Verrek, dat hart, je hebt er maar één. Maar hoe lang doet-ie het nog?" En dan moet ik altijd even weg, even wat anders doen. Want als ik er teveel over na ga denken, word ik niet lekker.
Gerritsen: Het is gewoon niet zo'n lekker onderwerp om bij stil te staan. Ik vind het ook niet iets om naar uit te kijken. Carel Willink was 80 jaar, een ouwe bok, en die zei nog: "Ik ben als de dood voor de dood." En dan zou je eigenlijk verwachten dat je op die leeftijd een soort Zen-achtige wijsheid over je heen hebt. Een soort acceptatie van komen en gaan. Het hoort erbij.
Playboy:
Maar misschien stond Willink nog zo in het leven dat hij niet klaar was voor een afscheid.
Gerritsen: Precies. Je ziet ook dat mensen die creatieve beroepen hebben, vaak ouder worden. Juist omdat ze zo in het leven staan. Kijk maar naar mensen als Pablo Picasso of Dali. Wat dat betreft zitten we als creatieve muzikanten goed.
Playboy: Maar hebben jullie het weleens over stoppen? Hebben jullie voor jezelf niet een moment bepaald waarop het over en sluiten moet zijn?
Zuiderwijk: Omdat het genant zou worden?
Kooymans:
Luister, die momenten hebben we natuurlijk wel gehad, lang geleden. Dips zijn er altijd geweest. Kleine, maar ook grote. Vlak na Radar Love bijvoorbeeld. Dat succes was zo gigantisch, dat alles wat daarna kwam nergens meer op leek. En toen hebben er sterk over nagedacht om de handdoek in de ring te gooien. Toen dachten we: "Het gaat niet goed en laten we de eer maar aan ons zelf houden voordat het pathetisch wordt en je voor 20 man en een paardenkop staat te spelen." Maar op dit moment, met alle positieve aandacht die we krijgen, voelen we ons sterker dan ooit. Het lijkt wel of we niet meer stuk kunnen. Die onzekerheid over lege zalen is er niet meer.
Playboy:
Toch zal er een moment komen dat jullie ook moeten gaan. En dan komen jullie uiteindelijk in de hemel, afdeling pop, en dan...?
Gerritsen: ... is het afgelopen. Simpel.
Hay: Hemel? Er is helemaal niks, man. Ze stoppen je in een gat en gooien er wat grond overheen en je mag blij zijn als er dan bloemen op willen groeien. Vraag dan: met wie hadden jullie graag willen spelen voordat hij of zij is gestorven? Wat mij betreft, kan dat er maar één zijn. Elvis.
Playboy:
Tot slot: wat betekent 30 jaar Earring?
Kooymans: Ik vind niet dat je achterom moet kijken. Het ergste wat je kunt overkomen is als iemand je een schouderklopje geeft voor het feit dat je een X-aantal jaren bestaat. Mijn vader heeft 40 jaar bij een schildersbedrijf gewerkt. Die heeft niks geen schouderklop gekregen. En die man heeft wel veertig jaar op een ladder gestaan met een pot verf in zijn handen. Ga daar maar aan staan. Dus als mensen zeggen: "Jullie zijn te gek, want jullie bestaan 30 jaar," dan vind ik dat een waardeloos compliment. Het enige compliment dat wij willen krijgen is: "Jullie hebben een te gekke plaat gemaakt." Dan pas zijn we blij.
PLAYBOY eind 1997
door: Wilem Baars & Mick Boskamp
fotografie: Michel Linnsen
met dank aan: Anouk van Graven- Claassen